به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد عصر روز گذشته(پنجشنبه ۲۶ مهر) رژیم صهیونیستی در بیانیه ای رسمی ادعا کرد که در بمباران منطقه ای از غزه، یحیی سنوار را به شهادت رسانده است. خبر شهادت سنوار هنوز از سوی حماس رسما اعلام نشده است.
رژیم صهیونیستی در روز دهم مرداد ماه سال جاری نیز در اقدامی تروریستی، اسماعیل هنیه رئیس سابق دفتر سیاسی حماس را که برای شرکت در آیین تحلیف دکتر مسعود پزشکیان رئیس جمهوری اسلامی ایران همراه دیگر مقامات و شخصیت های عالی رتبه جهان به تهران دعوت شده بود و میهمان جمهوری اسلامی ایران بود، به شهادت رساند.
یحیی سنوار کیست؟
«یحیی ابراهیم حسن السنوار» مشهور به «ابو ابراهیم» متولد ۲۹ اکتبر ۱۹۶۲ میلادی(۷ آبان ۱۳۴۱) در اردوگاه پناهندگان خان‌یونس در نوار غزه است. سنوار از پدر و مادری متولد شد که در جنگ اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۴۸ از عسقلان آواره شده بودند. این اردوگاه مملو از خانواده‌های فقیر بود که در شرایط بدی زندگی می‌کردند و برای خدمات اولیه به آژانس امداد و کار سازمان ملل متحد (UNRWA) متکی بودند.
سنوار در اوایل دهه ۱۹۸۰ (۱۳۵۸) در دانشگاه اسلامی غزه ثبت‌نام کرد، جایی که مطالعه او در زبان عربی به شکل‌دادن شخصیت کاریزماتیک او کمک کرد. او در زمانی وارد دانشگاه شد که بسیاری از جوانان فلسطینی در نوار غزه به دنبال اسلام‌گرایی بودند تا مناقشه اسرائیل و فلسطین را پس از دهه‌ها که پان عربیسم نتوانسته بود این کار را انجام دهد، حل‌وفصل کنند و سازمان‌های دانشجویی که اندیشه اسلامی را با ناسیونالیسم فلسطینی ترکیب می‌کردند به سرعت در حال رشد بودند. در سال ۱۹۸۲ سنوار به دلیل مشارکت در چنین سازمان‌هایی بازداشت شد؛ اگرچه هیچ اتهام رسمی وجود نداشت.
در سال ۱۹۸۵(۱۳۶۳) پیش از تشکیل حماس، سنوار به سازماندهی المجد (مناحمات الجهاد و الدعوه) سازمان «جهاد و دعوت» (ترویج آرمان‌های اسلامی)) کمک کرد. المجد شبکه‌ای از جوانان مسلمان که مأمور افشای هویت جاسوسان فلسطینی بودند و در سال‌های اخیر توسط اسرائیل استخدام شده بودند. زمانی که حماس در سال ۱۹۸۷ تشکیل شد، المجد در بخش امنیتی آن قرار گرفت. در سال ۱۹۸۸ مشخص شد که این شبکه دارای سلاح است و سنوار چندین هفته توسط اسرائیل بازداشت شد.
سال بعد، او به اتهام قتل جاسوسان اسرائیل به چهار حبس ابد محکوم شد. او در زندان، بیشتر اوقات فراغتش را صرف مطالعه خواندن روزنامه‌های اسرائیلی و تسلط کامل به زبان عبری کرد. فایننشال تایمز به نقل از «میکا کوبی» که از سنوار در شین‌بت بازجویی کرد، می‌گوید: «او کتاب‌هایی درباره شخصیت‌های اسرائیلی مانند ولادیمیر ژابوتینسکی، مناخیم بگین و اسحاق رابین می‌خواند و صدر تا ذیل شخصیت‌های اصلی اسرائیل را می‌شناسد.»
سنوار در زندان، بیشتر اوقات فراغتش را صرف مطالعه خواندن روزنامه‌های اسرائیلی و تسلط کامل به زبان عبری کرد. «میکا کوبی» که از سنوار در شین‌بت بازجویی کرد: «او کتاب‌هایی درباره شخصیت‌های اسرائیلی مانند ولادیمیر ژابوتینسکی، مناخیم بگین و اسحاق رابین می‌خواند و صدر تا ذیل شخصیت‌های اصلی اسرائیل را می‌شناسد.»برخی از مهم‌ترین وقایع در مساله اسرائیل و فلسطین در طول دهه‌های زندان سنوار رخ داد. در اوایل دهه ۱۹۹۰(۱۳۶۸) سازمان آزادی‌بخش فلسطین (ساف) و رژیم اسرائیل، پیمان اسلو را منعقد کردند که در ازای به رسمیت شناختن حق موجودیت رژیم اسرائیل توسط ساف، روند صلحی را برای ایجاد یک کشور دو دولتی تعیین کرد. این روند با بمب‌گذاری‌های انتحاری توسط حماس و ترور «اسحاق رابین» نخست‌وزیر اسرائیل در سال ۱۹۹۵ توسط یک یهودی از مسیر خارج شد اما امید برای بازگرداندن روند به مسیر اصلی برای چندین سال باقی ماند.
این بارقه امید در طول انتفاضه دوم فلسطین (قیام ۲۰۰۵-۲۰۰۰) و در انتخابات سال ۲۰۰۶(۱۳۸۴) زمانی که فلسطینیان با رای بالا به حماس، ناامیدی خود را از ساف ثبت کردند، کمرنگ شد. در نتیجه، روابط بین اسرائیل و تشکیلات خودگردان موقت فلسطین (PA) که در توافق‌نامه اسلو ایجادشده بود، بیش از پیش بدتر شد. در سال ۲۰۰۷، زمانی که درگیری‌های جناحی در داخل تشکیلات خودگردان، حماس را تنها مسئول نوار غزه کرد، اسرائیل و مصر این منطقه را محاصره کردند و زمینه را برای چندین درگیری مسلحانه بین حماس و صهیونیست‌ها در سال‌های آینده فراهم کردند؛ تا زمانی که سنوار در سال ۲۰۱۱(۱۳۸۹) آزاد شد، درهای صلح هم باز و هم بسته شده بود و او هیچیک از خوش‌بینی‌های دوران اسلو را از نزدیک مشاهده نکرده بود.
بازگشت به آغوش حماس
آزادی یحیی سنوار به عنوان بخشی از مبادله زندانیان برجسته با «گیلاد شالیت» انجام شد. شالیت، سرباز نیروهای دفاعی اسرائیل (IDF) در سال ۲۰۰۶ در حالی که در گذرگاه مرزی مستقر بود توسط حماس دستگیر شده بود. پس از چندین تلاش ناموفق برای میانجیگری آزادی شالیت، مصر و آلمان توافقی را برای آزادی او در اکتبر ۲۰۱۱ منعقد کردند. برادر سنوار، محمد، که به نگهبانی شالیت گماشته شده بود، اصرار داشت سنوار در مبادله گنجانده شود. در همان روزی که شالیت آزاد شد، سنوار جزو نخستین گروه از اسیران فلسطینی بود که به نوار غزه بازگردانده شدند. زمانی که او وارد غزه شد، پیشانی‌بند سبز نمادین حماس را بر تن داشت.
در آوریل ۲۰۱۲(فروردین ۱۳۹۱) تنها چند ماه پس از آزادی، سنوار به عنوان یکی از اعضای دفتر سیاسی حماس در نوار غزه انتخاب شد. او از تجربه‌هایش به عنوان رهبر در زندان رژیم صهیونیستی استفاده کرد و در میان حماس به دلیل گردهم آوردن هم‌بندی‌هایش شهرت پیدا کرد. او از شبه‌نظامیان خواست اسرائیلی‌ها را دستگیر کنند و باعث شد ایالات متحده در سال ۲۰۱۵ سنوار را به فهرست تروریست‌های جهانی خود اضافه کند. در این میان، حماس در تلاش بود تا جایگاهش را در نوار غزه حفظ کند زیرا به‌دلیل درگیری با رژیم اسرائیل تضعیف شده بود. در این شرایط بود که سنوار در سال ۲۰۱۷(۱۳۹۶) به عنوان رئیس حماس در نوار غزه انتخاب شد.
مردی که کابوس اسرائیل شد
سنوار در یکی از نخستین حضورهای عمومی خود، به گروهی از جوانان غزه گفت: «زمانی که حماس درباره به رسمیت شناختن اسرائیل بحث می‌کرد، گذشته است. اکنون بحث بر سر این است که چه زمانی اسرائیل را از بین خواهیم برد». در سال‌های اول رهبری سنوار، رویکرد عمل‌گرایانه او شروع به معکوس کردن انزوای حماس کرد.
ماه‌ها پس از به دست گرفتن کنترل حماس توسط سنوار، این جنبش یک توافق آشتی با تشکیلات خودگردان منعقد و برای نخستین‌بار از سال ۲۰۰۷، کنترل بیشتر نوار غزه را برای مدت کوتاهی به تشکیلات خودگردان واگذار کرد. روابط با مصر نیز بهبود یافت و کشور همسایه، محدودیت‌های خود را در گذرگاه مرزی با نوار غزه کاهش داد. این گروه همچنین برای برقراری روابط با ایران تماس گرفت و ایران، حماس را به شبکه متحدانش بازگرداند و حمایت از آن را از سر گرفت.
روزنامه فایننشال تایمز می‌گوید سنوار به شخصیتی افسانه‌ای در نوار غزه تبدیل شده و بسیاری از فلسطینی‌ها به او افتخار می‌کنند و او در میان مردم فلسطین بسیار محبوب استدر اواخر سال ۲۰۱۸(۱۳۹۷) مذاکرات با اسرائیل برای آتش‌بس طولانی‌مدت در جریان بود و تا زمان اعلام در ژانویه ۲۰۲۰ (دی‌ماه ۱۳۹۸) در ایالات متحده ادامه داشت. طرح صلح «دونالد ترامپ» توسط اسرائیل به عنوان یک مسیر رو به جلو پذیرفته شد اما به ضرر فلسطینی‌ها بود و آن را رد کردند.
در ماه می ۲۰۲۱(اردیبهشت ۱۴۰۰) هفته‌ها تشدید تنش‌ها در اورشلیم و درگیری‌ها بین معترضان فلسطینی و پلیس اسرائیل، به‌ویژه در محوطه اطراف مسجدالاقصی که صدها زخمی برجای گذاشت، به پایان رسید. حماس در جریان این درگیری‌ها و در پاسخ به حملات رژیم صهیونیستی، با ارسال موشک به جنوب و مرکز اورشلیم واکنش نشان داد و ۱۱ روز درگیری شدیدی بین حماس و صهیونیست‌ها ادامه داشت.
محبوبیت سنوار بعد از این عملیات بیشتر شد. روزنامه فایننشال تایمز در این زمینه نوشت: سنوار به شخصیتی افسانه‌ای در نوار غزه تبدیل شده است و به نقل از یک فعال برجسته فلسطینی در بیت‌المقدس شرقی اضافه‌کرد، بسیاری از فلسطینی‌ها به او افتخار می‌کنند و او در میان مردم فلسطین بسیار محبوب است.
او در سال ۲۰۲۲ در یک گردهمایی به مناسبت سالگرد تأسیس حماس، از هر یک از افراد خواست اگر اسرائیل برای آزادی اسیران فلسطینی به توافق نرسد «آماده قیام مانند طوفان برای دفاع از الاقصی باشید. ما در سیل خروشان، با موشک‌های بی‌پایان و در سیل سربازان بی‌حد و حصر به سوی شما خواهیم آمد. ما با میلیون‌ها نفر از مردم خود (امت) یکی پس از دیگری به سراغ شما خواهیم آمد.»
سنوار از مدتها پیش در صدر فهرست افراد تحت تعقیب اسرائیل قرار داشت و اخیرا که وی به ریاست دفتر سیاسی حماس انتخاب شد، انگیزه اسرائیل برای ترور وی افزایش یافت. آژانس‌های امنیتی اسرائیل او را طراح برنامه‌ریزی و اجرای حملات ۷ اکتبر ۲۰۲۳(۱۵ مهر ۱۴۰۲) می‌دانندبعد از عملیات «طوفان الاقصی» نام سنوار بارها توسط تعدادی از مقام‌های ارشد رژیم اسرائیل از جمله «یوآو گالانت» وزیر دفاع اعلام شد.
مصطفی برغوثی: السنوار حتی در آخرین لحظه حیات خود اسرائیل را رسوا کرد
مصطفی برغوثی دبیر کل جنبش ابتکار ملی فلسطین با اشاره به رشادت های یحیی السنوار تاکید کرد، معلوم شد که السنوار در تونل ها مخفی نمی شد بلکه این نتانیاهو است که در تونل ها مخفی می شود.
مصطفی برغوثی، دبیرکل جنبش ابتکار ملی فلسطین که به عنوان کارشناس با شبکه الجزیره صحبت می کرد، تاکید کرد: یحیی السنوار حتی در آخرین لحظه زندگی خود، اسرائیل و نتانیاهو را رسوا کرد.
او تاکید کرد:صهیونیست ها می‌گفتند او در تونل‌ها مخفی شده است اما امروز بسیاری فهمیدند این نتانیاهو است که در تونل مخفی می‌شد.
دبیرکل جنبش ابتکار ملی فلسطین افزود: مگر ترور احمد یاسین، رنتیسی، هنیه و نصرالله مقاومت را متوقف کرد که شهادت السنوار مقاومت را متوقف کند؟ مشکل اسرائیلی‌ها این است که فهمی از موضوع شهادت ندارند و نمی‌دانند نهایت آرزوی هر فرمانده‌ای شهادت است"
بازتاب شهادت یحیی سنوار در رسانه‌های خارجی
پس از اعلام رسمی شهادت یحیی سنوار از سوی این گروه مقاومت فلسطینی، رسانه‌های غربی به ابعاد ترور وی پرداختند.
خبرگزاری رویترز در پی شهادت یحیی سنوار رهبر گروه مقاومت فلسطینی حماس نوشت: حزب الله پس از انتشار این خبر امروز جمعه وعده افزایش حملات را داد و اعلام کرد که در حال حرکت به مرحله جدید و تشدید کننده جنگ علیه اسرائیل است.
شبکه خبری یورونیوز نیز نوشت: سنوار که پس از ترور اسماعیل هنیه در تهران در ماه اوت (مرداد)، رهبری حماس را برعهده گرفت، در جریان یک عملیات زمینی سربازان اسرائیلی در غزه کشته شد.
پایگاه خبری «رادیو اروپای آزاد» در خبری با عنوان «مرگ رهبر حماس فهرست حملات اسرائیل را کوتاه‌تر می‌کند اما ممکن است جنگ غزه را تغییر ندهد» آورده است: مرگ این رهبر فلسطینی ممکن است تغییری در جنگ غزه ایجاد نکند.
لوکاس وبر تحلیلگر ارشد اطلاعاتی در مرکز تحقیقاتی Tech Against Terrorism (یک اندیشکده مورد حمایت سازمان ملل) با بیان اینکه سنوار شخصیتی بسیار با تجربه داشته و از جایگاه والایی در میان حامیانش برخوردار بود، نسبت به پیامدهای این ترور بر روی جنگ غزه ابراز تردید کرد و گفت: من فکر نمی کنم کشتن وی تاثیری بر مسیر جنگ در غزه داشته باشد.
روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز نیز با بازتاب این خبر نوشت: مقامات اسرائیلی می گویند اگرچه یحیی سنوار هدف اصلی عملیات نظامی اسرائیل در غزه بود، اما سربازانی که این فرمانده را در رفح (شهری در جنوب غزه) به قتل رساندند، انتظار نداشتند پس از این درگیری با وی روبرو شوند.
روزنامه واشنگتن پست نیز ضمن پرداختن به ترور رهبر گروه مقاومت حماس نوشت: جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا گفت که مرگ یحیی سنوار رهبر حماس فرصتی برای فردای پس از جنگ غزه، حل و فصل سیاسی جنگ و آینده ای بهتر برای اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها است.
بایدن در این اظهارات مدعی شد که سنوار مانعی برای دستیابی به تمامی این اهداف بود.
روزنامه انگلیسی گاردین نیز در مطلبی پس از شهادت رهبر گروه مقاومت حماس نوشت: در پایان، پس از یک سال تعقیب و گریز چند سازمانی نیروهای ویژه اسرائیل با کمک های آمریکا، به نظر می رسد یحیی سنوار توسط سربازان عادی کشته شده که به طور تصادفی به او برخورد کرده بودند و نمی دانستند چه کسی را کشته اند.
شبکه خبری آمریکایی «ان بی سی» در مطلبی، شهادت السنوار را فرصتی برای پایان جنگ در غزه و آزمونی برای بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی دانست.
بروس ریدل افسر سابق سازمان سیا و از مقامات پیشین امنیت ملی آمریکا شهادت سنوار را آزمایشی برای رهبری اسرائیل دانست و مدعی شد: این فرصتی برای اسرائیل است تا آتش بس را بپذیرد. آتش بس در غزه می تواند به کاهش تنش های منطقه ای منجر شود.
نشریه آمریکایی «نیوزویک» نیز با یاد کردن از سنوار نوشت: پس از این حملات بود که خاورمیانه در درگیری فزاینده میان اسرائیل و ایران غرق شد.
نشریه آمریکایی «پولیتیکو» با بازتاب این خبر، به شهادت رساندن رهبر حماس را در افزایش امیدهای آمریکا برای آتش بس در غزه موثر دانست. این نشریه در همین زمینه نوشت: اگرچه کاخ سفید امیدوار است که قتل یحیی سنوار درها را به روی پایان جنگ اسرائیل در نوار غزه باز کند، اما مشخص نیست که نتانیاهو و کابینه وی به درخواست‌های واشنگتن برای کاهش تنش و بازگشت به مذاکرات آتش‌بسی که بیش از یک ماه است متوقف شده، توجه کنند.
روزنامه انگلیسی «فایننشال تایمز» نیز با اشاره به اظهارات بایدن نسبت به اینکه شهادت سنوار می‌تواند فرصتی برای مذاکره در خصوص آتش بس در غزه باشد، نوشت: ترور یحیی سنوار، نه به معنای فروپاشی حماس خواهد بود و نه پایانی بر جنگ ویرانگر غزه.
شبکه تلویزیونی «سی ان ان» در خبری شهادت رهبر حماس را برای پایان جنگ در غزه اثرگذار داسنت و در عین حال تاکید کرد که اسرائیل باید از این فرصت برای خاتمه وضع کنونی استفاده کند.
مرگ یحیی‌ها تولد توده‌های مبارز است
تصاویری که از لحظات آخر زندگی یحیی سنوار منتشر شد، «روحی در جهان بی روح» قرن بیست و یکم دمید.
در زمانه‌ای که عده‌ای شیپور پایان جهان را سر دادند و از همه خواسته بودند تسلیم شوند. قهرمانان فیک و فانتزی در فیلم‌های سرگرم‌کننده جعل کردن؛ تصاویر لحظات آخر زندگی و مبارزه یحیی سنوار نشان داد که هنوز هم جایی هست که اگر ظلم و ستم باشد مقاومت هم هست. حتی با تنی زخمی و در یک دست تکه‌ای چوب!
در این بین ناگهان برایم دیالوگ ماندگار فیلم ناخدا خورشید تداعی شد. جایی که ناخدا به زنش می‌گوید برو آن تفنگم را بیار! منطق ناخدا ساده است. تا زمانی که زن و بچه شیخ ماجدها نان می‌خورند، زن و بچه ناخدا خورشیدها هم باید نان بخورند. وگرنه یک روزی ناخدا خورشید تفنگ بر می‌دارد و شیخ ماجد را می‌کشد و به دل دریا می‌زند.
منطق زندگی همین است: یا حداقلی از صلح عادلانه و حق را به همگان می‌دهی، حتی اگر ابرقدرت جهانی باشی، یا آنان برای حق‌شان خواهند جنگید. فلسطینی‌ها هم از همین منطق پیروی می‌کنند.
از سویی دیگر اگر به تاریخ بازگردیم، تصاویر آخر یحیی سنوار یادآور آخرین تصاویر از چه‌گوارا، مبارز افسانه‌ای و اسطوره‌ای قرن بیستم بود؛ کسی که شاید الهام بخش میلیون‌ها انسان دیگر برای مبارزه در راه گرفتن حق و عدالت بود.
دو تصویر از آخرین لحظات چه‌گوارا مانده، یک جا دست‌بسته و خاک آلود و دیگر جا پیکری که بعد از اعدام صحرایی به نمایش گذاشته شده است.
همین چه‌گوارا الهام‌بخش هزاران مبارز در قرن بیستم شد. از کجا معلوم الان یحیی سنوار الهام‌بخش هزاران مبارز در قرن بیست و یکم نشود؟
بیاییم با خود مرور کنیم. آیا شما اسم نظامیان مزدوری که چه‌گوارا را بعد از بازداشت، اعدام صحرایی کردند و با پیکرش عکس یادگاری گرفتند را می‌دانید؟ اصلا در تاریخ چیزی از این مزدوران ماند؟ اما چه‌گوارا اسطوره شد!
رمز پیروزی مبارزه‌ای که برای زندگی عادلانه همین‌جاست. ماندگاری اسطوره‌ها. یحیی هم یکی از این اسطوره‌هاست.
تاریخ را یک بار دیگر با دور تند مرور کنیم: چه‌گواراها کشته شدند، اما بیشتر آمریکای لاتین از سلطه امپریالیسم خارج شد. سیاهکل شکست خورد، اما سلطنت پهلوی فرو ریخت. عملیات «تت» ویتنام از نظر نظامی شکست بود؛ اما آمریکا آخرش از ویتنام فرار کرد.
حالا سوال اصلی؛ فلسطین چه می‌شود؟ شاید پیچیده و زمان‌بر باشد اما سنت تاریخ تغییر نمی‌کند.
مرگ یحی سنوار و بسیاری از رهبران گروه‌های مسلح قطعا ضربات سهمگینی بر پیکره گروه‌های مسلح مبارز وارد کرد، اما این پایان کار نیست. شاید آغازی نو به شکلی تازه باشد.
در انتها باز هم به هنر و نمادین بودنش مراجعه می‌کنم و با یک مثال سینمایی دیگر بحث را خاتمه می‌دهم:
سکانس آخر فیلم «نبرد الجزیره» را به خاطر بیاورید یا همین الان بروید در اینترنت سرچ کنید، چند دقیقه آخرش را ببینید. چریک‌های الجزایری در محاصره‌اند و در نهایت کشته می‌شوند.
فیلم کات می‌خورد به چند سال بعد که توده‌های مردم الجزایر به خیابان‌ها سرازیر شدند و انقلاب می‌کنند و فرانسوی‌ها مجبور به پایان اشغال می‌شوند.
روی فیلم نریشن است. گوینده نریشن می‌گوید با سیاسیون و انقلابیون تبعیدی باقی مانده الجزایری در خارج از کشور مصاحبه کردیم؛ آنان خود نیز واقعا شوک شده‌اند و اعلام می‌کنند ما هیچ نقشی در سازماندهی این حرکت توده‌ای و مردمی نداریم. این یک انقلاب توده‌ای خودجوش است.
منطق جنگ چریکی همین است. کافی است توده‌ها را بیدار کنی و یک فرمول طلایی: در جنگ چریکی اگر ارتش متعارف کامل پیروز نشود، بازنده است. اما چریک‌ها اگر شکست نخورند و شعله مبارزه را روشن نگه دارند، پیروزند.
چه کسی جانشین «یحیی السنوار» می‌شود؟
رادیو ارتش اسرائیل اعلام کرده است که درگیری با السنوار در تل السلطان در رفح رخ داد و او به همراه یکی دیگر از فرماندهان میدانی لباس نظامی به تن داشته است. یحیی سنوار بعد از شهادت اسماعیل هنیه، رهبری حماس را در اختیار داشت. در محافل فلسطینی، ۶ نام پیشنهادی برای تصدی این سمت مطرح می‌شود.
پس از شهادت یحیی سنوار رهبر حماس گمانه زنی هایی در خصوص جانشین وی مطرح شده است.
به گزارش تابناک، رژیم صهیونیستی اعلام کرد در یک عملیات در غزه یحیی سنوار رهبر حماس را به شهادت رسانده است.
این رژیم اعلام کرد در جریان عملیات ارتش اسرائیل در نوار غزه، سه نیروی حماس کشته شدند که یکی از آنها یحیی سنوار رهبر حماس بوده است.
رادیو ارتش اسرائیل اعلام کرده است که درگیری با السنوار در تل السلطان در رفح رخ داد و او به همراه یکی دیگر از فرماندهان میدانی لباس نظامی به تن داشته است.
یحیی سنوار بعد از شهادت اسماعیل هنیه، رهبری حماس را در اختیار داشت.
در محافل فلسطینی، ۶ نام پیشنهادی برای تصدی این سمت مطرح می‌شود:
خالد مشعل: رئیس اسبق دفتر سیاسی حماس
او به عنوان رئیس جنبش حماس در خارج از کشور فعالیت می‌کند. وی در شهر سیلواد در شمال شرقی رام الله در کرانه باختری به دنیا آمد.
مشعل بخش عمده‌ای از زندگی‌اش را در خارج گذرانده و از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۷ ریاست دفتر سیاسی را بر عهده داشته است.
مشعل یکی از برجسته‌ترین رهبران جنبش حماس و نزدیک به قطر و ترکیه به شمار می‌رود.
مشعل که با کنیه «ابو الولید» شناخته می‌شود، نامی آشنا برای جهانیان است چراکه از رهبران شناخته شده و بنیانگذاران حماس است و فردی است که پیشتر هم سکاندار این جنبش و مقاومت مردم فلسطین در نوار غزه علیه صهیونیست‌ها بوده است.
مشعل نفوذ زیادی در داخل و خارج حماس دارد و برخی او را به دلیل نقشی که در مدیریت روابط بین‌المللی جنبش دارد، کاندیدای قوی برای تصدی رهبری آن می‌دانند.
موسی ابومرزوق
موسی ابومرزوق نخستین رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس از سال ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۶ بوده است. او در اردوگاه رفح در غزه به دنیا آمد.
والدین ابو مرزوق اهل یبنا، قیمومت بریتانیا بر فلسطین (یاون کنونی، در اسرائیل) بودند. آنها پس از جنگ ۱۹۴۸ اعراب و اسرائیل پناهنده شدند و مجبور شدند به اردوگاه رفح در نوار غزه نقل مکان کنند.
ابو مروزق دبیرستان را در غزه به پایان رساند، تا سال ۱۹۷۶ در قاهره در رشته مهندسی تحصیل کرد و سپس در خلیج فارس به دنبال کار گشت. او تحصیلات خود را در آمریکا با اخذ مدرک کارشناسی ارشد در رشته مدیریت ساخت از دانشگاه ایالتی کلرادو ادامه داد.
با وجود ریاست بر دفتر سیاسی حماس، اما در مقایسه با سایر نامزدها نام وی کمتر مطرح است، اما با توجه به نقش قبلی خود در جنبش و روابط متنوعش، همچنان در میان چهره‌های بالقوه برای تصدی رهبری حماس باقی مانده است.
به گفته منابع سیاسی فلسطینی که با «العین نیوز» گفتگو کردند، ابومرزوق که همچنین در دوره ریاست خالد مشعل، معاون رئیس دفتر سیاسی بود، در سال‌های اخیر تمایل خود را برای تصدی مجدد ریاست دفتر سیاسی این جنبش ابراز کرده است.
او در تمام نشست‌های این جنبش شرکت می‌کند و سرپرستی هیئت‌های آن به کشورهای مختلف به ویژه روسیه را به عنوان معاون رئیس این جنبش در خارج بر عهده دارد.
خلیل الحیه
الحیه به عنوان نایب رئیس حماس در غزه انتخاب شده است. او سال‌ها در قطر و لبنان زندگی می‌کند.
چون وزن اصلی جنبش حماس با وجود جنگ هنوز هم در غزه است، نام الحیه به عنوان یکی از نامزدهای برجسته مطرح می‌شود.
او در تمام نشست‌های حماس با هیئت‌ها شرکت می‌کند و یکی از تصمیم‌گیرندگان اصلی در این جنبش محسوب می‌شود.
پیش از این شبکه العربیه عربستان مدعی شده بود در جریان رایزنی ها در قطر برای انتخاب جانشین هنیه، «یحیی السنوار» (رئیس حکومت حماس در نوار غزه) بر جانشینی الحیه تأکید داشت. بر اساس ادعای این شبکه، الحیه روابط خوبی با ایران و سوریه دارد و همین موضوع باعث شده تا «السنوار» ریاست وی را ترجیح دهد.
«الحیه» مسؤل روابط عربی اسلامی و نایب رئیس جنبش حماس در حال حاضر است. وی بعد از ترور هنیه اظهار داشته بود: خون برادرمان هنیه پیام واضحی دارد و آن اینکه گزینه ما با این دشمن گزینه خون و مقاومت است. این دشمن به هیچ چیزی ایمان و باور ندارد مگر اینکه با مقاومت بتوان با آنها مقابله کرد. انتظار ما این است که بر اساس این خون برادران و آزادگان در سطح عربی و اسلامی موضع گیری درستی در این مسیر داشته باشند.
زاهر جبارین
در سال ۲۰۲۱ به عنوان نایب رئیس حماس در کرانه باختری انتخاب شد. او از شهر سلفیت در کرانه باختری است. جبارین یکی از برجسته‌ترین رهبران شاخه نظامی این جنبش در کرانه باختری است.
وی یکی از اعضای دفتر سیاسی و معاون رئیس حماس در کرانه باختری، که مسئولیت پرونده اسرا را نیز بر عهده دارد، است.
جبارین یکی از پایه‌گذاران شاخه نظامی حماس به شمار می‌رود که نقشی برجسته در آن از زمان تحصیلش ایفا کرد به طوری که دانشجویان بسیاری را جذب حماس کرد، وی مسئول توزیع نوشته‌ها طی انتفاضه اول در کرانه باختری بود.
وی در سال ۱۹۸۷ دستگیر شد و سپس در سال ۱۹۹۳ به حبس ابد و ۳۵ سال محکوم شد تا اینکه در سال ۲۰۱۱ در یک معامله مبادله اسرا آزاد شد و به خارج از کشور تبعید شد.
محمد السنوار
بر اساس ادعای یکی از مقامات سابق آمریکایی، محمد السنوار به همان جریان تندرو که برادرش به آن وابسته بود، تعلق دارد. به گفته این مقام، آمریکا معتقد است «محمد السنوار برای تحقق دیدگاهش آماده است جان غیرنظامیان فلسطینی را فدا کند.»
او بر شبکه ساخت تونل‌های حماس نظارت داشت.
یکی از مقامات آمریکایی گفت: «اگر محمد السنوار ـ برادر یحیی ـ ریاست جنبش حماس را بر عهده بگیرد، مذاکرات به طور کامل شکست خواهد خورد».
اسامه حمدان
فرد دیگر در این گمانه زنی ها، أسامة حمدان است. وی یکی از اعضای دفتر سیاسی جنبش حماس، مسئول روابط بین الملل و نماینده آن در لبنان است، به گفته ناظران، وی نزدیک به جریان ایران در حماس محسوب می‌شود و می‌تواند در سایه روابط قوی خود در منطقه نقشی پررنگ در مرحله انتقالی کنونی ایفا کند.
زندگی یحیی سنوار به روایت تصویر
نظر شما